Έχεις σκύλο ο οποίος είναι παιχνιδιάρης, ζωηρός και υπερκινητικός. Έχεις και κήπο. Μεγάλο κήπο. Και μολονότι του έχεις μάθει να ΜΗΝ κάνει την ανάγκη του εκεί και να λερώνει έξω όταν κάνει τη βόλτα του, δυστυχώς, απέκτησε μία άσχημη συνήθεια:
Σκάβει, σκάβει και ξανασκάβει σα να προσπαθεί να βγει από την άλλη μεριά της γης! Κάπου στην Κίνα…
Καταστρέφει τους πανσέδες και τα ζουμπούλια σου, τον μαλώνεις, τον βάζεις τιμωρία, αλλά αποτέλεσμα μηδέν! Όταν ξαναβρεί ευκαιρία, κάνει τον κήπο σου εμπόλεμη ζώνη…
Μήπως να τον δώσεις πίσω; ΌΧΙ!!!
Εντοπίζοντας την αιτία
Τα σκυλιά δεν σκάβουν απο φθόνο, εκδίκηση ή απλά από επιθυμία για να καταστρέψουν τους κήπους. Πρέπει, λοιπόν, κανείς να βρει την αιτία που κρύβεται πίσω από αυτή τη συμπεριφορά για να βρεθεί έτσι και ο καταλληλότερος τρόπος αντιμετώπισής της.
Το σκάψιμο είναι μια φυσιολογική συμπεριφορά για τα περισσότερα σκυλιά, αλλά εμφανίζεται για πολλούς και διαφόρους λόγους. Μπορεί να:
- ζητάει ψυχαγωγία
- ζητάει προστασία ή να αναζητά καθησυχασμό
- προσπαθεί να αποδράσει
- ζητάει θήραμα
- ζητάει την προσοχή σας
- είναι αγανακτισμένος
Για να καταλάβουμε τι συμβαίνει πρέπει να λάβουμε πολλά πράγματα υπ’ όψιν. Αυτό που ισχύει σίγουρα, είναι, ότι είναι ακόμη κουτάβι κι έτσι σίγουρα ζητάει ψυχαγωγία. Έναν τρόπο να απασχολείται. Ένας κήπος μπορεί να γίνει πολύ βαρετός και μονότονος για ένα σκυλί, πόσο μάλλον για ένα κουτάβι. Δεν σημαίνει ότι επειδή έχουμε κήπο, το σκυλί μας δεν χρειάζεται τη δική μας συντροφιά κάποιες ώρες της ημέρας. Αν δεν ασχολείστε ιδιαίτερα με τον σκύλο, θα πρέπει να του δώσετε και τη δική σας παρέα με παιχνίδι, για να του σπάσετε τη μονοτονία. Θα βοηθούσε εάν τον αφήνατε να μπαίνει και μέσα στο σπίτι σας, έτσι ώστε όταν θέλει την ανθρώπινη συναναστροφή να μπορεί να την αναζητήσει.
Ζητώντας ψυχαγωγία
Τα σκυλιά μπορεί να σκάβουν ή για παιχνίδι ή από έλλειψη ερεθισμάτων (βαρεμάρα). Ο σκύλος σου μπορεί να σκάβει για ψυχαγωγία εάν:
- Είναι μόνος πολλές ώρες στον κήπο, χωρίς ευκαιρία συναναστροφής μαζί σας.
- Το περιβάλλον του είναι άγονο χωρίς συμπαίκτες ή παιχνίδια.
- Είναι κουτάβι ή έφηβος (κάτω από τριών ετών) και δεν έχει άλλους τρόπους να διοχετεύσει την ενέργειά του.
- Είναι η ράτσα του τέτοια η οποία έχει εκτραφεί για σκάψιμο, όπως είναι τα terrier.
- Είναι ιδιοσυγκρασιακά ιδιαίτερα ενεργητικό σκυλί, όπως είναι τα σκυλιά που έχουν εκτραφεί ως ποιμενικοί ή ως αθλητές. Αυτά τα σκυλιά θέλουν μια εργασία για να είναι ικανοποιημένα.
- Σε έχει πρόσφατα δει να “παίζεις” με το χώμα (κηπουρική ή άλλου είδους εργασία στον κήπο).
Τι να κάνετε:
Επεκτείνετε τον κόσμο του σκύλου σας και αυξήστε την ώρα που συναναστρέφεται με εσάς, με τους ακόλουθους τρόπους:
- Πηγαίνετε βόλτα το σκύλο τακτικά. Είναι καλή άσκηση για το μυαλό και το σώμα και για τους δυο σας.
- Μάθετέ του να σας φέρνει πίσω την μπάλα και παίξτε μαζί του όσο γίνεται περισσότερο.
- Διδάξτε του λίγες εντολές ή κολπάκια και κάνετε πρακτική κάθε μέρα, περίπου για 5-10 λεπτά.
- Πηγαίνετε σε έναν σωστό εκπαιδευτή μαζί με το σκύλο σας και κάντε βασική υπακοή κι επομένως καθημερινή πρακτική πάνω σε αυτά που έχετε μάθει.
- Παίξτε ενδιαφέροντα παιχνίδια στον κήπο τα οποία να αλλάζουν κάθε εβδομάδα για να κρατάτε και το ενδιαφέρον του. Παιχνίδια όπως είναι τα KONG ή τα μπαλάκια που γεμίζουν τροφή, έτσι ώστε να τον ταλαιπωρήσουν λίγο και να τον κάνουν να χρησιμοποιήσει το μυαλό του για να βγάλει την τροφή από μέσα.
- Για τον σκύλο που είναι αφοσιωμένος εκσκαφέας, είναι καλή ιδέα να του παρέχετε ένα μέρος του κήπου όπου να του επιτρέπεται το σκάψιμο. Το σκάψιμο είναι μια απολύτως φυσιολογική συμπεριφορά και κάποια σκυλιά έχουν την ανάγκη να σκάβουν. Στο επιτρεπόμενο σημείο, λοιπόν, θα σκάψετε μια περιοχή περίπου 1.5 μέτρο Χ 1.5 μέτρο και μισό μέτρο βάθος και στη συνέχεια θα βάλετε μπόλικο χώμα. Μπορείτε να φτιάξετε κι ένα ξύλινο “πάρκο” έτσι ώστε να έχει βάθος για σκάψιμο χωρίς να πρέπει να σκάψετε πρώτα εσείς. Όταν τον πιάνετε να σκάβει εκτός επιτρεπόμενου χώρου, θα του λέτε δυνατά: «”Σκύλε” (το όνομά του/της), μη σκάβεις!» και θα τον πηγαίνετε ήρεμα στο χώρο του. Περιμένετε μαζί του εκεί και όταν θα αρχίσει να σκάβει στο σωστό μέρος, τότε θα πρέπει να τον επιβραβεύσετε πολύ. Κάντε τα σημεία του κήπου όπου έχει ήδη σκάψει, να χάσουν το ενδιαφέρον τους. Μια καλή ιδέα είναι να τα καλύψετε με βράχους και συρματόπλεγμα.
Αναζητώντας θήραμα
Τα σκυλιά μπορεί να προσπαθήσουν να ακολουθήσουν ζώα ή έντομα τα οποία ζουν κάτω από το έδαφος π.χ. κουνέλια, 
ποντίκια κ.λπ. ή μπορεί επίσης ενστικτωδώς να προσπαθούν να βρουν κρυμμένα κόκκαλα ή και φαγητό. Μπορεί να είναι αυτή η αιτία αν:
- Το σκάψιμο γίνεται σε ένα συγκεκριμένο σημείο και συνήθως όχι κοντά στην περίφραξη.
- Το σκάψιμο γίνεται στις ρίζες ενός δέντρου ή και θάμνου
- Το σκάψιμο παίρνει σχήμα “μονοπατιού”
Τι να κάνετε:
- Βρείτε τα ζωάκια αυτά και απομακρύνετέ τα από τον κήπο σας χωρίς τη χρήση τοξικών ή κι επικίνδυνων για όλα τα ζώα μεθόδων.
- Μην του δίνετε κόκκαλα μέσα στον κήπο.
Ζήτηση προστασίας ή αναζήτηση καθησυχασμού
Σε ζεστό κλίμα, όπως είναι αυτό της Ελλάδος, τα σκυλιά σκάβουν τρύπες και ξαπλώνουν σε αυτές έτσι ώστε να δροσιστούν ή ακόμα και για να βρουν νερό. Αντίστοιχα, μπορεί να σκάβουν για να προστατευθούν από το κρύο, τον αέρα ή τη βροχή το χειμώνα. Το σκυλί σας ενδέχεται να σκάβει για αυτούς τους λόγους εάν:
- Οι τρύπες βρίσκονται κοντά στα θεμέλια των κτιρίων, κάτω από μεγάλα δέντρα ή κοντά σε πηγή νερού.
- Το σκυλί σας δεν έχει κάποιο καταφύγιο (σπιτάκι) δικό του, ή εάν το σπίτι του είναι εκτεθειμένο στον ήλιο ή στον κρύο αέρα.
- Βρείτε στοιχεία που να σας δείχνουν ότι ο σκύλος σας ξαπλώνει εκεί που σκάβει.
Τι να κάνετε:
Προσφέρετε στο σκύλο αυτά που ψάχνει για να καθησυχαστεί.
- Να του παρέχετε ένα στεγανό σπίτι το οποίο να τον προστατεύει από τον αέρα και τον ήλιο.
- Το σκυλί σας μπορεί παρ’ όλα αυτά να προτιμήσει να σκάβει τρύπες για να ξαπλώνει. Θα πρέπει να δοκιμάσετε τον “επιτρεπόμενο χώρο σκαψίματος” που αναφέρω παραπάνω. Ο επιτρεπόμενος χώρος να είναι και προστατευμένος χώρος.
- Να του έχετε μπόλικο νερό σε μεγάλο μπολ το οποίο να μην μπορεί να αναποδογυριστεί.
Αναζητώντας προσοχή
Η κάθε συμπεριφορά μπορεί να γίνει τρόπος για να παίρνει ένα σκυλί την προσοχή που αναζητάει. Έστω και αν αυτή η προσοχή είναι αρνητική προσοχή, σε μορφή μαλώματος. Αυτό συμβαίνει εάν παίρνει την προσοχή σας αφού ανακαλύψετε κάποια τρύπα. Το σκυλί σας μπορεί να σκάβει διότι έχει μάθει να παίρνει την προσοχή σας εάν:
- Σκάβει όταν είσαστε μπροστά του.
- Το μαλώνετε όποτε ανακαλύψετε, εκ των υστέρων, κάποια ζημιά στον κήπο.
- Οι άλλες ευκαιρίες του για να έρθει σε επαφή με σας είναι περιορισμένες.
Τι να κάνετε:
Πρέπει να αγνοήσετε τη συμπεριφορά αυτή (εκτός εάν τον πιάσετε επ’ αυτοφώρω και προσπαθείτε να του μάθετε να σκάβει σε κάποιο “επιτρεπόμενο χώρο” σκαψίματος, όπως αναφέρεται παραπάνω)
- Μην του δίνετε την προσοχή που απαιτεί (θυμηθείτε πως ακόμα και το μάλωμα είναι προσοχή)
- Φροντίστε να περνάει αρκετό χρόνο μαζί σας σε καθημερινή βάση, έτσι ώστε να μη χρειάζεται να είναι άτακτος για να σας τραβάει την προσοχή.
Προσπάθεια απόδρασης
Τα σκυλιά μπορεί να αποδράσουν για να φτάσουν κάτι, να πάνε κάπου ή για να γλιτώσουν από κάτι. Το σκυλί σας μπορεί να προσπαθεί να αποδράσει εάν:
- Μυρίσει το αντίθετο φύλο
- Είναι κλεισμένο σε πολύ μικρό χώρο π.χ. μικρή αυλή, μπαλκόνι κ.λπ.
- Σκάβει κατά μήκος της περίφραξης
- Σκάβει κάτω από το φράχτη
Τι να κάνετε:
Θα πρέπει να βρεθεί ο λόγος για τον οποίο θέλει να αποδράσει ο σκύλος σας και να καταπολεμηθεί συμπεριφορικά. Στο μεταξύ, θα μπορούσατε να:
- Θάψετε συρματόπλεγμα στη βάση της περίφραξης
- Να βάλετε μεγάλες μισοθαμμένες πέτρες κατά μήκος, στη βάση της περίφραξης.
Αγανάκτηση
Λόγω της αγελαίας φύσης τους, τα σκυλιά μπορεί να αρχίσουν να αισθάνονται στρες κατά τη διάρκεια της απομόνωσής τους. Έχουν την ανάγκη να είναι μέλη της οικογένειάς σας. Το πρόβλημα αυτό διορθώνεται μόνο εάν του παρέχετε περισσότερο χρόνο μαζί σας.
Ασχέτως με την αιτία του σκαψίματος, δεν πρέπει να:
- Τιμωρίσετε το σκύλο σας αφού έχει κάνει τη ζημιά. Η τιμωρία δεν εξετάζει την αιτία της συμπεριφοράς κι επιπλέον, εάν το σκυλί σκάβει από φόβο ή κάποιο άγχος, θα χειροτερέψει η συμπεριφορά του. Η τιμωρία μπορεί, επίσης, να προκαλέσει άγχος σε σκυλιά τα οποία δεν είναι ήδη αγχωμένα.
- Να δέσετε το σκύλο στο σημείο όπου έχει σκάψει ή να γεμίσετε τις τρύπες με νερό. Αυτές οι τεχνικές δεν εξετάζουν την αιτία της συμπεριφοράς ή την πράξη του σκαψίματος.
