Ένας από τους λόγους για τους οποίους διαλέγουμε να ζήσουμε με τη συντροφιά μιας γάτας, εκτός από την αξιολάτρευτη και ανεξάρτητη φύση τους, είναι και η φήμη τους ως ζώα αξεπέραστα στην καθαριότητα. Κι όμως… λερώνουν. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Το «λέρωμα» μπορεί να οφείλεται και σε παθολογικά προβλήματα, συνήθως, όμως, οφείλεται σε λόγους που σχετίζονται με το περιβάλλον της γάτας.
Οι γάτες όχι μόνο «κάνουν μπάνιο» μόνες τους (ποιος ιδιοκτήτης σκύλου δεν το ζηλεύει αυτό;), αλλά χρησιμοποιούν και τη δική τους τουαλέτα. Είναι αλήθεια ότι, σε αντίθεση με τους πιστούς μας σκύλους, οι γάτες δεν χρειάζονται εκπαίδευση για να μάθουν να χρησιμοποιούν το κουτί τους. Είναι μία κίνηση σχεδόν ενστικτώδης. Παρ’ όλα αυτά, το «λέρωμα» είναι το κύριο πρόβλημα συμπεριφοράς που παρουσιάζουν οι γάτες. Ας δούμε γιατί συμβαίνει αυτό.
Ιατρικοί λόγοι
Το λέρωμα μπορεί να οφείλεται σε παθολογικά προβλήματα, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να επισκεφθούμε τον κτηνίατρό μας πριν προβούμε σε άλλες ενέργειες. Τις περισσότερες φορές όμως, το πρόβλημα οφείλεται σε άλλους λόγους οι οποίοι σχετίζονται με το περιβάλλον της γάτας.
Το δοχείο της άμμου
Το πρώτο βήμα για τον εντοπισμό της αιτίας του προβλήματος είναι να ελέγξουμε το ίδιο το δοχείο. Έχει το κατάλληλο μέγεθος; Μήπως βρίσκεται υπερβολικά κοντά στο φαγητό; Είναι αρκετά καθαρό; Πρέπει να έχει τέτοιο μέγεθος ώστε οι γάτες να μπορούν να μπαίνουν εύκολα μέσα, ενώ ο αριθμός των δοχείων πρέπει να αυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των γατών (ένας καλός κανόνας είναι να έχουμε πάντα ένα παραπάνω δοχείο). Πρέπει να βρίσκεται μακριά από την τροφή και το νερό: ακόμη και αν δεν δημιουργηθούν προβλήματα λερώματος, δεν είναι πολύ ευχάριστο για τις γάτες να βρίσκεται το δοχείο τους κοντά στο φαγητό τους, αφού αποφεύγουν να ουρούν και να αφοδεύουν στην περιοχή όπου τρέφονται.
Η άμμος πρέπει να αλλάζεται τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Το δοχείο πρέπει να πλένεται καλά με ζεστό νερό και σαπούνι, αποφεύγοντας τα προϊόντα με αμμωνία. Είναι σημαντικό να ξεπλένουμε και να στεγνώνουμε το δοχείο καλά, πριν τοποθετήσουμε την καινούρια άμμο. Οι γάτες είναι καθαρά ζώα και θέλουν και η τουαλέτα τους να είναι καθαρή, στεγνή και ανεκτή για τις ευαίσθητες μύτες τους. Αν, λοιπόν, σκοπεύετε να λείψετε την περίοδο των διακοπών, ζητήστε από αυτόν που θα προσέχει τη γάτα σας, εκτός από την τροφή και το νερό, να φροντίσει και για την καθαριότητα του δοχείου.
Το επόμενο πράγμα που θα πρέπει να κοιτάξουμε είναι το είδος της άμμου που χρησιμοποιούμε. Μερικές γάτες είναι αλλεργικές σε κάποια είδη άμμου ή μπορεί να έχουν αναπτύξει κάποια προτίμηση για ένα συγκεκριμένο είδος. Όταν, όμως, σταματούν ξαφνικά να χρησιμοποιούν την άμμο που έχουν συνηθίσει, θα πρέπει να εξετάσουμε άλλα αίτια. Οι γάτες μπορούν να συνδυάσουν ένα είδος άμμου με μια δυσάρεστη εμπειρία. Για παράδειγμα, μπορεί να συνδυάσουν τον πόνο που αισθάνονται κατά την ούρηση, λόγω κάποιας πάθησης, με το είδος άμμου που χρησιμοποιούν εκείνη την ώρα. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να προσφέρουμε στη γάτα μας κάποιο άλλο είδος, ανάλογα με την προτίμησή της.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=2wbpbrOWfjw?rel=0&w=560&h=315]
Πού τοποθετούμε το δοχείο
Με τον ίδιο τρόπο μπορεί να συνδυαστεί κάποια άσχημη εμπειρία με το σημείο όπου βρίσκεται το δοχείο, οπότε ή θα πρέπει να το μετακινήσουμε ή να διαμορφώσουμε διαφορετικά το περιβάλλον. Ίσως, στο συγκεκριμένο σημείο η γάτα να είχε ενοχληθεί από την παρουσία άλλης γάτας ή σκύλου ή ακόμη και από κάποιον άνθρωπο, όπως κάποιο περίεργο παιδί που την τρόμαξε άθελά του. Σπανιότερα, η περιοχή του δοχείου μπορεί να έχει συνδυαστεί με έναν τρομακτικό θόρυβο, προερχόμενο από το πλυντήριο, την τηλεόραση, κάποια βεγγαλικά ή κεραυνό.
Πότε «μαρκάρει» η γάτα
Αν η γάτα μας λερώνει, ενώ εξακολουθεί να χρησιμοποιεί το δοχείο, τότε είναι ένδειξη ότι μαρκάρει ή οριοθετεί την περιοχή της. Αν και πιο σπάνια, αυτό συμβαίνει και σε στειρωμένες γάτες. Με το μαρκάρισμα οι γάτες ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τη σεξουαλική τους κατάσταση, την ταυτότητά τους και το χώρο τους. Αυτό μπορεί να γίνεται με την ούρηση και την αφόδευση, συνήθως, όμως, γίνεται με τη μορφή ψεκάσματος.
Η διαφορά μεταξύ αυτού και της ούρησης είναι ότι η γάτα «ψεκάζει» μικρή ποσότητα ούρων σε κάθετες, κυρίως, επιφάνειες, ενώ βρίσκεται σε όρθια στάση και κουνάει την ουρά της. Το μαρκάρισμα ακολουθεί, συνήθως, κάποια αλλαγή στο περιβάλλον, όπως αγορά ή μετακινήσεις επίπλων ή τον ερχομό κάποιου καινούριου ατόμου στο σπίτι.
Επίσης, μπορεί να σημαίνει μια αλλαγή στην ευρύτερη περιοχή, όπως η παρουσία μιας καινούριας γάτας στη γειτονιά. Πολλές φορές τα σημεία που μαρκάρει η γάτα μας είναι ενδεικτικά. Για παράδειγμα, εάν λερώνει κοντά στην πόρτα, μάλλον η «απειλή» βρίσκεται έξω από το σπίτι. Στο λέρωμα, όπως σε όλα τα προβλήματα συμπεριφοράς, ο εντοπισμός της αιτίας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση. Αλλαγές και τροποποιήσεις πρέπει να γίνονται οργανωμένα και με τη βοήθεια ειδικού, μετά από λεπτομερή λήψη ιστορικού. Μην ξεχνάμε ότι η γάτα μας με αυτό τον τρόπο, μας ειδοποιεί για κάποιο βαθύτερο πρόβλημα που υπάρχει και είναι στο χέρι μας να τη βοηθήσουμε.
(αναδημοσίευση κατόπιν αδείας από το περιοδικό «Τα Σκυλιά μας και Εμείς»)
