Η εκπαίδευση του μικρού σας φίλου, ξεκινάει από το καλωσόρισμα και σας εξασφαλίζει την αρμονική συμβίωση που ονειρεύεται να αποκτήσει κάθε οικογένεια με τα τετράποδα μέλη της.Ελπίζω πως η απόφασή σας να αποκτήσετε κουτάβι δεν ήταν στιγμιαία (το είδα, το αγάπησα, το πήρα!) αφού αφορά δύο τουλάχιστον ζωές (τη δική σας και τη δική του) για περισσότερο από μια δεκαετία. Θέλω να πιστεύω πως το σκεφτήκατε ώριμα πριν επιλέξετε ένα κουτάβι κατάλληλο για σας και τον τρόπο ζωής σας.
Τώρα που το κουτάβι έφτασε πια επιτέλους σπίτι χρειάζεται να βρείτε τον χρόνο για να ασχοληθείτε μαζί του και να οπλιστείτε με γερά νεύρα, μεγάλη υπομονή και… ένα ωραίο μεταλλικό κλουβί, για να γίνει το κουτάβι σας ένας υπέροχος σκύλος, που θα σας συντροφεύει για αρκετά χρόνια!
Πότε ξεκινά η διαπαιδαγώγηση;
Η διαπαιδαγώγηση του κουταβιού είναι σημαντικό να ξεκινήσει από την πρώτη στιγμή που το κουτάβι θα φτάσει στο σπίτι σας. Πρέπει να υπάρχουν ΚΑΝΟΝΕΣ (τι πρέπει, τι μπορεί, τι απαγορεύεται) και ΟΡΙΑ (για να μην εξαντληθεί η υπομονή σας).
Την διαπαιδαγώγηση του έχει άλλωστε ξεκινήσει η μάνα του, θέτοντας τους δικούς της «σκυλίσιους» κανόνες και όρια (όσα δηλαδή είναι αποδεκτά, επιτρεπτά, και μέχρι ποιου σημείου, από άλλους σκύλους). Εσείς τώρα παίρνετε τη σκυτάλη για να εντάξετε το κουτάβι στην ανθρώπινη κοινωνία!
Τι εννοούμε όταν λέμε διαπαιδαγώγηση;
Το σπίτι σας αποτελεί ένα εντελώς νέο κόσμο για το κουτάβι, που δεν γνωρίζει κανόνες:
– Πού θα κοιμάται και πότε, πού θα ξεκουράζεται;
– Πού και πότε θα τρώει;
– Πότε θα παίζει και με ποιόν ή τι;
– Τι δεν πρέπει να μασουλάει (τι δηλαδή θεωρείται ζημιά και τι όχι)
– Πού επιτρέπεται να κάνει τις ανάγκες του;
– Αν θα γαβγίζει ή όχι στους ξένους;
Και γενικότερα
– Ποιες συμπεριφορές του είναι αρεστές στην καινούργια του οικογένεια και ποιες όχι.
Μαθαίνοντας στο κουτάβι σας
– Να έχει ένα δικό του χώρο που θα νιώθει ασφάλεια
– Να κοιμάται ήσυχα μόνο του
– Να μένει μόνο στο σπίτι χωρίς να κάνει ζημιές
– Να μην ενοχλεί όταν έχετε δουλειές ή θέλετε εσείς οι ίδιοι να ηρεμήσετε
– Να μην λερώνει μέσα στο σπίτι
– Να μην αποκτάει ενοχλητικές συμπεριφορές
Πως θα το πετύχετε;
Με την αγορά ενός μεταλλικού κλουβιού που θα αναλογεί στο τελικό μέγεθος του σκύλου σας, μετά την ολοκλήρωση της ανάπτυξής του. Δέστε το μεταλλικό κλουβί, όχι βέβαια σαν μια μικρή φυλακή, αλλά σαν μια συνταγή για «χαλαρά αφεντικά» και ευτυχισμένους σκύλους.
Εάν δεν γίνουν λάθη στον τρόπο που θα γνωριστεί το κουτάβι με το κλουβί, σύντομα θα δείτε το ζώο να μπαίνει μόνο του σε αυτό αν κουραστεί, αν νυστάζει ή αν κάτι το φόβισε. Όσο πάλι το ζώο βρίσκεται στο κλουβί, μπορείτε να είστε σίγουροι ότι είναι ασφαλές, δεν κάνει ζημιές και δεν αποκτάει κακές συνήθειες.
Η επιλογή του κλουβιού
Επιλέξτε ένα ειδικό κλουβί για σκύλους (για να μην υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού) που θα είναι διάτρητο από όλες τις πλευρές ώστε το κουτάβι να μην αισθάνεται αποκλεισμένο από όσα συμβαίνουν στο σπίτι. Πάρτε το σε μέγεθος που να χωράει το ζώο και αφού ενηλικιωθεί, γιατί έτσι θα σας φανεί χρήσιμο αν χρειαστεί στο μέλλον να μεταφέρετε ή να απομονώσετε το ζώο.
Ο ρόλος του κλουβιού
Το κλουβί ΔΕΝ είναι φυλακή αλλά αντίθετα το σπίτι του κουταβιού, ο ΔΙΚΟΣ ΤΟΥ χώρος που του παρέχει ασφάλεια και τη δυνατότητα να απομονώνεται για να ξεκουραστεί.
Εξοικείωση με το κλουβί
Ξεκινήστε τοποθετώντας στον πάτο κάτι πλαστικό που να πλένεται εύκολα (ή να αντικαθίσταται) και απλώστε εφημερίδες και ένα κρεβατάκι, μαξιλάρι ή κουβερτάκι που θα πιάνει τον μισό περίπου χώρο του κλουβιού (ώστε αν ζεσταίνεται να μπορεί να ξαπλώσει δίπλα).
Τοποθετείστε το κλουβί σε έναν χώρο κοντά στην «δράση», εκεί που η οικογένεια σας περνάει την περισσότερη μέρα (στην κουζίνα ή το καθιστικό), για να μπορεί να παρατηρεί ότι γίνεται, και φροντίστε μέσα στο κλουβί να υπάρχει πάντα κάτι για να μασουλάει. Βάλτε μέσα στο κλουβί το φαγητό του και νερό και ταΐστε το κουτάβι κλείνοντας την πόρτα. Μόλις τελειώσει βγάζετε το φαγητό και το νερό, παίρνετε το κουτάβι αγκαλιά και το πηγαίνετε εκεί που επιτρέπεται να λερώνει (στον κήπο ή το μπαλκόνι).
Παίξτε λίγο μαζί του μέχρι να λερώσει. (Την ώρα που κάνει την ανάγκη του μπορείτε να πείτε μια λέξη που θα χρησιμοποιείτε και στο μέλλον όταν θέλετε να του υποδείξετε πού να λερώσει, ή ότι πρέπει να κάνει άμεσα τις ανάγκες του). Μόλις λερώσει το επαινείτε με ένα χαρούμενο «μπράβο!», παίζετε λίγο ακόμα μαζί του και μετά το φέρνετε πίσω στο κλουβί όπου και το βάζετε λέγοντας «σπίτι σου» μαζί με ένα κόκαλο και κλείνετε την πόρτα.
Από εκείνη τη στιγμή είναι σημαντικό να επιδείξετε ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ακόμα και αν ξυπνήσει όλη τη γειτονιά. Αποφύγετε ακόμα και ένα γλυκό λόγο ή μια κλεφτή ματιά. Εάν κάνετε το λάθος και υποκύψετε σε γκρίνια, γάβγισμα ή κλάμα και ανοίξετε την πόρτα, έχετε χάσει το παιχνίδι. Και την επόμενη φορά τα πράγματα θα είναι πολύ δυσκολότερα. Υπομονή λοιπόν μέχρι να εξαντληθεί και να ηρεμήσει ή να κοιμηθεί.
Αν ξαναξυπνήσει αφού έχει περάσει τουλάχιστον μια ώρα, και αρχίσει να παίζει ή να κάνει θόρυβο, θα θέλει πάλι να λερώσει. Πάρτε το αμέσως αγκαλιά και γρήγορα στον κήπο ή τη βεράντα. Παιχνίδι, λέρωμα, έπαινος, παιχνίδι και πάλι, αφού έχει δείξει σημεία κόπωσης, πίσω στο κλουβάκι. Αν δεν υποκύψετε στο αρχικό του κλάμα, το κουτάβι θα έχει συνηθίσει τον περιορισμό στο κλουβί σε περίπου ένα 24ωρο.
Έτσι σύντομα θα το δείτε να πηγαίνει μόνο του στο σπίτι του όταν είναι κουρασμένο. Και στο μέλλον, όταν γκρινιάζει ή κλαίει θα ξέρετε ότι υπάρχει κάποιος άλλος λόγος (πχ. θέλει να λερώσει, να φάει, να παίξει ή διψάει). Κατά τη διάρκεια της μέρας, μην το αφήνετε στο κλουβί για περισσότερες από 4 ώρες, πέραν του βραδινού ύπνου, που (ως κουτάβι) μπορεί να αντέξει το πολύ μέχρι έξι ώρες (τόσο του επιτρέπει η κύστη του!), αρκεί να μην υπάρχει νερό μέσα στο κλουβί.
Για να αντέξει όσο γίνεται περισσότερο, το τελευταίο πράγμα που κάνουμε το βράδυ είναι να το ταΐσουμε και να το βγάλουμε έξω να λερώσει και το πρώτο πράγμα που κάνουμε το πρωί είναι να το βγάλουμε πάλι έξω να λερώσει.
Στην αρχή θα υπάρχουν κάποια ατυχήματα (συνήθως λερώνει όποτε ξυπνάει, μετά από παιχνίδι ή σε μια έντονη συγκίνηση –χαρά, ενθουσιασμό, φόβο) αλλά ΜΗΝ δείξετε εκνευρισμό: δεν το έχει κάνει επίτηδες, απλά δεν μπόρεσε να κρατηθεί. Στα σκυλιά δεν αρέσει καθόλου να λερώνουν το χώρο τους. Μόλις λοιπόν το κουτάβι αντιληφθεί το κλουβί ως σπίτι του, θα πάψει να το λερώνει και θα ειδοποιεί με κάποιο κλαψούρισμα ή γάβγισμα.
Βέβαια, προϋπόθεση για να μάθει γρήγορα, χωρίς να λαμβάνει μπερδεμένα σήματα, είναι να υπάρχει κάποιος κοντά του, στη διάρκεια της μέρας, που θα προτίθεται να το βγάλει για παιχνίδι (μέχρι 10’ το πολύ) και λέρωμα -αρχικά 10 περίπου φορές ημερησίως, σε ηλικία 2 μηνών! Όπως και τα μωρά, τα κουτάβια δεν μπορούν να κρατηθούν περισσότερο, όσο και να προσπαθούν.
Ποτέ μην φωνάζετε το κουτάβι σας για να το κλείσετε στο κλουβί του (το παίρνετε αγκαλιά και το βάζετε μέσα χωρίς εντολές ή παρακάλια, λέγοντας «σπίτι σου») και ΠΟΤΕ μην χρησιμοποιήσετε το κλουβί ως τιμωρία. Είναι πολύ σημαντικό να συσχετίσει το κλουβί μόνο με θετικές εμπειρίες (φαγητό, ύπνο, ασφάλεια).
Για αυτό δεν πρέπει να το ενοχλεί ΚΑΝΕΙΣ (κρατήστε μακριά τα παιδιά) όσο βρίσκεται μέσα σε αυτό. Τα παιδιά πρέπει άλλωστε να μάθουν να σέβονται την ξεκούραση του σκύλου καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, γιατί ένας «άυπνος» σκύλος μπορεί να τα μαλώσει… άτσαλα.
1η γνωριμία με το σπίτι
Το κουτάβι δεν γνωρίζει τους κανόνες που ισχύουν στο σπίτι σας, όπως δεν μπορεί και να αντιληφθεί την «αξία» των πραγμάτων. Αν δεν το «ξεναγήσετε» στον χώρο που θα ζει και δεν του υποδείξετε με ηρεμία και υπομονή τι μπορεί και τι όχι, θα θεωρεί τα πάντα παιχνίδι.
Ως κουτάβι λοιπόν μην το αφήνετε να περιφέρεται μόνο του στο σπίτι. Φροντίστε να βρίσκεται πάντα υπό την εποπτεία κάποιου που ξέρει τους κανόνες. Τα κουτάβια όπως και τα μωρά θέλουν να εξερευνήσουν τα πάντα. Όπως τα μωρά αρπάζουν τα πάντα με τα χέρια τους, και το κουτάβι τα αρπάζει με τα δόντια του.
Ετοιμάστε τον χώρο «εξαφανίζοντας» τα πράγματα από σημεία που μπορεί να φτάσει, πριν την πρώτη εξερεύνηση. Στις πρώτες ξεναγήσεις φροντίστε να έχει ήδη κάνει τις ανάγκες του στον χώρο που προορίζεται για αυτές και αφήστε το να μυρίσει και να εξερευνήσει το σπίτι, στο δικό του ρυθμό.
Όταν κάτι που κάνει δεν ταιριάζει με τους κανόνες που θέσατε, φωνάξτε το για να του τραβήξετε την προσοχή σε κάτι άλλο που «επιτρέπεται», ένα κόκαλο ή ένα παιχνιδάκι. Το κουτάβι δεν θέλει να κάνει ζημιές, ούτε αντιλαμβάνεται καθαρά τι συμβαίνει γύρω του. Απλά δοκιμάζει. Έτσι, εύκολα θα έρθει προς το μέρος σας, ξεχνώντας την «αταξία» του, για να ασχοληθεί με νέα πράγματα που επιτρέπονται και που είναι αρεστά.
Μην ξεχνάτε να επαινείτε με ενθουσιασμό κάθε συμπεριφορά ή συνήθεια που σας αρέσει. Με αυτόν τον τρόπο το κουτάβι μαθαίνει με θετικό τρόπο να «κινείται» στο ανθρώπινο περιβάλλον, χωρίς να στρεσάρεται από φωνές ή τιμωρίες που δεν καταλαβαίνει αλλά και χωρίς να αποκτά ενοχλητικές συμπεριφορές. Είναι σημαντικό να κατευθύνετε το κουτάβι στα πρώτα του βήματα μέσα στον χώρο που θα ζει, χωρίς να το μπλοκάρετε και να το καταπιέζετε, για να παραμείνει τολμηρό, παιχνιδιάρικο, εξερευνητικό και με όρεξη να μάθει σύντομα από εσάς «νέα κόλπα».
Η σωστή «κοινωνικοποίηση» του κουταβιού είναι μια συμβουλή που δίνεται τελευταία αρκετά συχνά.
Όλοι μιλούν για αυτή και λίγοι ξέρουν τι πραγματικά σημαίνει. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για κάτι εξαιρετικά περίπλοκο, αλλά ουσιαστικά για τη σταδιακή γνωριμία του κουταβιού σας με τον «έξω κόσμο».
Ο «καλός» και ο «κακός»
Ένα σωστά κοινωνικοποιημένο κουτάβι θα εξελιχθεί σε έναν ισορροπημένο σκύλο και θα γίνει ένας θαυμάσιος σύντροφος. Σιγά-σιγά θα εξοικειωθεί με το ανθρώπινο περιβάλλον και πολιτισμό. Έτσι, τίποτα από όσα λογικά θα συναντά αργότερα στην καθημερινή του ζωή δεν θα τον ταράζουν, δεν θα τον φοβίζουν, και η αντίδρασή του στα καθημερινά θα είναι «λογική» και αναμενόμενη.
Ένα ακοινώνητο ζώο, αντίθετα, είναι αδύνατο να το εμπιστευτούμε: έχει «αψυχολόγητη» συμπεριφορά, συχνά γίνεται ενοχλητικό ή και ανυπόφορο και προκαλεί μπελάδες, κάποτε ακόμα και με νομικές συνέπειες για το αφεντικό του. Ένα ακοινώνητο ζώο είναι αρκετά πιθανό να δαγκώσει, συνήθως από φόβο, και να μπλέξει σε καβγάδες. Δύσκολα εκπαιδεύεται και η συγκατοίκηση μαζί του γίνεται συνήθως κουραστική.
Ένα ακοινώνητο ζώο δεν προσαρμόζεται εύκολα σε νέες καταστάσεις. Ακόμα και μια απλή επίσκεψη ρουτίνας στον κτηνίατρο μπορεί να εξελιχθεί σε εφιάλτη για το ίδιο, αλλά και για όσους θα βρεθούν στο πέρασμά του. Μην αφήσετε κάτι τέτοιο να συμβεί σε εσάς και το κουτάβι σας. Ξεκινήστε άμεσα την κοινωνικοποίησή του, από την πρώτη μέρα στο σπίτι. Όσο νωρίτερα, τόσο καλύτερα. Και προσέξτε να μην το πιέσετε. Σεβαστείτε τους δικούς του ρυθμούς και προχωρήστε σε νέες γνωριμίες αργά και σταθερά.
Γνωριμία με ανθρώπους
Η οικογένεια
Βάλτε κάθε μέλος της οικογένειας να τραβολογήσει μαλακά το καινούργιο κουτάβι. Γυρίστε το ανάποδα, μυρίστε το, περιεργαστείτε το, ελέγξτε τα αφτιά του, τα δόντια, την κοιλίτσα, τραβήξτε την ουρά του, τανύστε το – ταλαιπωρείστε το δηλαδή, πάντα με ευγένεια. Τα παιδιά πρέπει να συμμετέχουν στην κοινωνικοποίηση, όμως μόνο με συνεχή καθοδήγηση και παρακολούθηση από κάποιον ενήλικο. Βουρτσίστε το απαλά, κόψτε του τα νύχια, καθαρίστε το, πλύντε του τα δόντια κι ας μην χρειάζεται ακόμα. Βάλτε του κολάρο και λουρί, καθώς και ό,τι άλλο θέλετε να συνηθίσει από νωρίς.
Ο κτηνίατρος
Φροντίστε να κλείσετε το πρώτο ραντεβού με τον κτηνίατρο, απλά για την πρώτη γνωριμία. Πάρτε μαζί σας λιχουδιές που θα του δώσει ο γιατρός πάνω στο τραπέζι της εξέτασης. Να θυμάστε πως η πρώτη εμπειρία του κουταβιού σας σε οτιδήποτε, είναι ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΗ για τη μετέπειτα ζωή του. Δύσκολα άλλωστε θα εξηγήσετε στο κουτάβι σας πως ο πόνος που προκαλεί ο τύπος με την άσπρη ρόμπα είναι για το καλό του.
Οι φίλοι
Καλέστε φίλους να γνωρίσουν το κουτάβι σας. Συμπεριλάβετε άτομα όλων των ηλικιών, φύλων και φυλών. Αργότερα, στη βόλτα (αφού επιτραπεί από τον κτηνίατρο), φροντίστε να συναντήσετε διαφορετικούς «τύπους»: τον παπά με το ράσο, τον παππού με τη μαγκούρα, τον υδραυλικό με το μεταλλικό βαλιτσάκι, τον τζόγκερ, τον ποδηλάτη, τον μηχανάτο, τον τσολιά, τον ανάπηρο με το καροτσάκι, το μωρό στο καροτσάκι, την κυρία με τα τακούνια, τον κύριο με την ομπρέλα. Δεν μπορείτε ίσως να φανταστείτε τι πανικό μπορεί να προκαλέσει στο κουτάβι σας το πρώτο ψιλοβρόχι που θα σας τύχει, όταν καμιά 15αριά ομπρέλες θα ανοίξουν ταυτόχρονα.
Το πλήθος
Ακόμα κι αν ζείτε στην εξοχή, αξίζει να κατεβείτε κάποιες βόλτες στην πόλη, το σχολείο ή το εμπορικό κέντρο, σε σημεία με πολύ κόσμο και έντονη δραστηριότητα για να εξοικειωθεί το κουτάβι σας με το πλήθος (των ανθρώπων, αλλά και των περιστεριών ή άλλων σκύλων). Ίσως στο μέλλον χρειαστεί άλλωστε να μετακομίσετε στο κέντρο.
Γνωριμία με άλλα ζώα
Άλλοι σκύλοι
Επιδιώξτε το κουτάβι σας να κάνει πολλές γνωριμίες με άλλους σκύλους (όλων των ηλικιών, μεγεθών, φύλων και φυλών), αλλά και να έχει μόνο ευχάριστες εμπειρίες με αυτούς! Διαλέξτε κοινωνικούς σκύλους ήπιου χαρακτήρα, πάντα υγιείς και εμβολιασμένους, και αφήστε το να τους παρακολουθήσει, να εξερευνήσει το πεδίο του και να παίξει μαζί τους.
Δυστυχώς στην Ελλάδα συναντάμε συχνά επιθετικά σκυλιά και για αυτό ευθύνονται τα αφεντικά τους που δεν τα φέρνουν σε επαφή με άλλους σκύλους, φοβούμενοι έναν πιθανό καβγά. Θα έχετε δει πολλούς, φαντάζομαι, να κρατάνε στο ένα χέρι το σκυλί και στο άλλο μια μαγκούρα! Ένα κουτάβι που δεν έχει έρθει σε επαφή από μικρή ηλικία με άλλα ζώα τα θεωρεί ξένα, δηλαδή απειλή. Αν πάλι δαγκωθεί από έναν μεγαλύτερο σκύλο, μπορεί κι αυτό αργότερα να γίνει επιθετικό απέναντι σε άλλα ζώα. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος αντικοινωνικότητας.
Άλλα κατοικίδια
Όσο νωρίτερα έρθει σε επαφή με άλλα κατοικίδια (γάτες, πουλιά, κουνέλια, κ.λπ.) τόσο πιο εύκολο θα είναι να τα συνηθίσει. Προσέξτε μόνο να μη βάλετε σε κίνδυνο την υγεία του κουταβιού σας, φέρνοντάς το σε επαφή με ένα άρρωστο ή επιθετικό ζώο.
Γνωριμία με το αυτοκίνητο
Ακόμα και αν δεν έχετε δικό σας αυτοκίνητο, σίγουρα ο σκύλος σας θα χρειαστεί κάποια στιγμή να μπει σε ένα. Την πρώτη φορά, βάλτε το κουτάβι μέσα σε σταματημένο αυτοκίνητο. Τη δεύτερη φορά, μια απλή βόλτα αρκεί. Σιγά-σιγά αυξήστε τη διαδρομή. Κάποια κουτάβια ζαλίζονται και ίσως κάνουν εμετό. Φροντίστε το δικό σας να είναι νηστικό πριν από βόλτες με το αυτοκίνητο, για να αποφύγετε ζαλάδες και εμετούς, καθώς και αρνητικούς συνειρμούς.
Γνωριμία με άλλα «περίεργα» αντικείμενα
Ομπρέλες, μπαστούνια, κουτιά, την ηλεκτρική σκούπα, το πλυντήριο, το σκουπιδοτενεκέ και τη σκουπιδιάρα, μεταλλικά φρεάτια κ.ά. Φτιάξτε και τα δικά σας περίεργα αντικείμενα ακουμπώντας μια καρέκλα ανάποδα ή ξαπλώνοντας το σκουπιδοτενεκέ στο πλάι (άδειο) κ.λπ.
Γνωριμία με νέους και διαφορετικούς ήχους
Δυνατοί, δυσάρεστοι ήχοι θα πρέπει να εισάγονται από απόσταση και μόνο σταδιακά να γίνονται κοντινότεροι και δυνατότεροι. Αρχίστε από αυτούς της κουζίνας και προχωρήστε σταδιακά στην έκθεση σε κεραυνούς και πυροβολισμούς.
Ακούστε μουσική, βάλτε ένα CD, ανοίξτε την TV για να εξοικειώσετε το κουτάβι σας σταδιακά με ύποπτους ήχους. Αποφύγετε πάντως άσκοπα ρίσκα όπως να εκθέσετε το κουτάβι σας σε υπερβολικές συνθήκες όπως πασχαλινά βαρελότα, ή γιορταστικά πυροτεχνήματα. Ίσως δεν ξεπεράσει ποτέ εμπειρίες όπως Ανάσταση στην Κάλυμνο!
Μην ξεχνάτε πως η καλή επικοινωνία είναι ο καλύτερος τρόπος να κερδίσετε το σεβασμό του και να πετύχετε την υπακοή, την εκπαίδευση και, αργότερα, τη συμμετοχή του στις αγαπημένες σας δραστηριότητες.
Τι να αποφεύγετε:
– Μην αφήνετε το κουτάβι σας στο έδαφος, όπου άλλα, άγνωστα ζώα έχουν πρόσβαση, πριν ολοκληρώσει τα εμβόλιά του.
– Μην επιβραβεύετε το φόβο. Συχνά, στην προσπάθειά μας να ηρεμήσουμε και να ενθαρρύνουμε το φοβισμένο κουτάβι μας, οδηγούμαστε σε συμπεριφορές που μπορούν να ερμηνευτούν ως επιβράβευση. Η καλύτερη αντίδραση στο φόβο είναι η ψυχραιμία και η αδιαφορία.
– Μην επιτρέπετε σε εμπειρίες να εξελιχθούν άσχημα. Κάτι τέτοιο ίσως προκαλέσει φοβίες που θα κρατήσουν μια ολόκληρη ζωή.
– Μην υπερβάλλετε στις νέες εμπειρίες. Προτιμήστε συχνότερες και μικρότερες εκθέσεις σε νέες καταστάσεις. Και μην ξεχνάτε πως τα μικρά κουτάβια χρειάζονται πολύ ύπνο και κουράζονται εύκολα.
(αναδημοσίευση κατόπιν αδείας από το περιοδικό «Τα Σκυλιά μας και Εμείς»)
